Prof. Dr. İonna Kuçuradi: Medeniyetlerin ilkelliği yaşanıyor, ben inatla umutluyum
“`html
T24 Haber Merkezi
Küresel ölçekte felsefe ve insan hakları çalışmalarıyla tanınan ‘Hocaların Hocası’ Prof. Dr. İoanna Kuçuradi, günümüz teknolojisinin insanlığın yararına değil, aksine öldürmek amacıyla kullanılması durumunu ‘medeniyetin ilkel hali’ olarak değerlendirdi. Kuçuradi, “Küçük şeylerden umudunuzu kaybetmeyin, ben sürekli umutluyum” şeklinde ifade etti.
Aydın Doğan Vakfı, felsefe ve insan hakları konusundaki özverili çalışmaları dolayısıyla 2024 Aydın Doğan Ödülü’nü Prof. Dr. İoanna Kuçuradi’ye verme kararı aldı. Ödül takdimi öncesinde 2 Aralık 2024 tarihine denk gelen etkinlikte, Kuçuradi, Aydın Doğan Vakfı tarafından düzenlenen bir yemekte gazetecilerle bir araya geldi. Akşam yemeğine Aydın Doğan Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Arzuhan Doğan Yalçındağ ve Yürütme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Candan Fetvacı ev sahipliği yaptı.
Yalçındağ, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü kapsamında kadınların haklarına yönelik engellerin tartıştığı bu günde İoanna Kuçuradi ile bir araya geldiklerini belirtti. Yalçındağ ayrıca, felsefe ve insan hakları alanındaki katkılarına vurgu yaptı ve sözü Kuçuradi’ye bıraktı.
Kuçuradi, kadehini kaldırarak gazeteciler için şunları ifade etti: “Sağlığınıza, nitelikli ve doğru haberler yapabilmenize, yalnızca bugün değil, daima.” Ardından, kendisine yöneltilen sorulara bazı cevaplar verdi. İşte öne çıkan bazı görüşleri:
Hak ve Çıkar
“Benim asıl meselem, farkında olmadan gerçekleştirilen eylemler. Orada umut var. ‘Hak ve çıkarlarımızı savunuyoruz’ deniyor fakat bir şey çıkar ise bu, hak değildir. Aslında benim asıl amacım dinlemektir. Size kulak vermek istiyorum.”
Demokrasi ve Sürünün Egemenliği
“Demokrasi, olgun vatandaşların varlığını ister; aksi halde otokrasi doğar, bu da Aristoteles’in dediği gibi sürünün egemenliğine yol açar. Olgun bir birey, yurttaşlık görevlerinin farkındadır.”
Algı ve Anlamak
“Algı kelimesine takılıp kalıyorum; doğru-yanlış sıkça kullanılıyor. ‘Anladım, algıladım’ bağlamında kullanıyoruz. ‘Algı’, duyularımızla ilgili bir olgudur, fakat anlamak bambaşka bir şeydir. Anlamayı algıyla sıklıkla karıştırıyoruz.”
Kadina Yönelik Şiddet
“Aniden durduramayız, ancak azaltabiliriz; burada eğitimin önemi büyüktür. Ciddi televizyon programlarına ihtiyacım var. Özgürlük, önemli bir kavram, ancak insanlar bunu ‘istediğim gibi yaparım’ biçiminde yanlış anlayabiliyor.”
Kendine Hakim Olmak
“İnsanlara bunu öğretmek mümkündür. 12 yaşındaki bir çocuğun Öğretmenler Günü’nü kutlaması gibi, her yaştaki bireyle iletişim kurulabilir. Önemli olan, kendini kontrol etmeyi öğrenmektir.”
İnatla Umut Etmek
“Küçük şeylerden umudu kaybetmeyin ve umudu sürekli arayın. İnatla umutluyum. Şu anda okullarda iki yıl felsefe dersi verilmekte, fakat neyin nasıl öğretildiği konusunda soru işaretleri var.”
İnsan Hakları Sicili
“Politikacılara sürekli yükleniyoruz ama unutmamalıyız ki, onlar da toplumun bir parçası. Hırsı olmayan bir politikacı olamaz, önemi ise donanımdır.”
Dini Değerler Yoktur, Değer Vardır
“Dinlerin özel değerleri yoktur; değerler vardır. İnanç ve ahlak arasındaki karşıtlık tartışma yaratmaktadır. Asıl olan bilgiye dayanmaktır; her şey sorgulanmalıdır, ancak bunu hastalığa dönüştürmemeliyiz.”
Medeni İlkellik
“Umursamak hak değildir; ancak umursamamak da bir tercihtir. ‘Medeniyetin ilkel durumu’ ifadesi çelişkili bir anlam taşımaktadır. Teknoloji insanlık için yararlı olmalı, ancak öldürmek amacıyla kullanılması, medeniyetin ilkel yönüdür.”
Şiddet Kültürü
“Şiddete başvurmanın bir sebebi var; insanlar bunu etki sağlamak için yapıyorlar. Özellikle anneler çocuklarını ‘Aslanım’ diye yetiştiriyor. Bu bir kültür meselesidir.”
Doğru Değerlendirme
“Doğru değerlendirme nasıl yapılır, bu felsefenin en önemli sorularından biridir. Ezbere değerlendirmeye itibar etmemeli; bilgi çeşitlerini ve doğru değerlendirmenin yollarını öğrenmeliyiz.”
Değer ve Değer Yargıları
“Vicdan vardır; fakat neyle beslendiği önemlidir. ‘Büyüklerin karşısında bacak bacak üstüne atılmamalıdır’ dediğimde öğrenciler bunu doğru algılar. Ancak bu, benim amacım değildir. Değer yargısı, olumsuz bir kavramdır benim için.”
Mutluluk
“Mutlu muyum? Bu sorunun benim için bir önemi yok. Şikayette bulunmuyorum, tanımını yapmaya da ihtiyaç hissetmiyorum.”
2024 Aydın Doğan Ödülü buluşmasından: Ertuğrul Özkök, Arzuhan Doğan Yalçındağ, Prof. Dr. İonna Kuçuradi, Elif Şahin Hamidi
|
İoanna Kuçuradi Kimdir? Felsefe alanında uluslararası çapta tanınan bir isim olan İoanna Kuçuradi, 4 Ekim 1936 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Felsefe eğitimi alanında önemli bir katkı sağlayan Kuçuradi, İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’nden 1959 yılında mezun olduktan sonra, Prof. Dr. Takiyeddin Mengüşoğlu’nun asistanı olarak akademik kariyerine başlamıştır. 1965 yılında ‘Schopenhauer ve Nietzsche’de İnsan Problemi’ başlıklı teziyle doktor unvanı kazanmış, daha sonra Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde iki yıl süreyle öğretim üyeliği yapmıştır. 1970 yılında doçent, 1978 yılında ise profesörlük unvanına ulaşmıştır. 1969’da Hacettepe Üniversitesi Felsefe Bölümü’nü kurmuş, 2003 yılına kadar bu bölümün başkanlığını üstlenmiştir. 1977’de kurulan ‘İnsan Hakları ve Felsefesi Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin de müdürlüğünü yürütmüştür. Felsefe eğitiminin gelişimi ve insan hakları kavramının anlaşılması yönünde Türkiye’nin ulusal ve uluslararası düzeyde temsil edilmesinde büyük rol oynamıştır. 1998 yılından itibaren ‘UNESCO Kürsüsü’ sahibi olup, Maltepe Üniversitesi’nde İnsan Hakları Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü ve Ana Bilim Başkanlığı görevlerini sürdürmektedir. Aydın Doğan Vakfı, 2024 Aydın Doğan Ödülü’nü kendisine verirken şu gerekçeleri sıraladı: “Aydın Doğan Vakfı Yönetim Kurulu, Türkiye’de felsefe eğitimine ve insan hakları konusundaki bilincin arttırılmasına katkıları nedeniyle, ulusal ve uluslararası düzeyde felsefi düşüncenin yaygınlaşmasına yaptığı katkılardan dolayı Prof. Dr. İoanna Kuçuradi’ye 2024 Aydın Doğan Ödülü’nün verilmesine karar vermiştir.” Aldığı Ödüller – Goethe Madalyası (1996) |
“`